Sau khi hiểu được đầu tư chứng khoán là gì thì tiếp theo nhà đầu tư nên hiểu về những rủi ro sẽ xảy ra trong quá trình đầu tư. Hiểu được rủi ro nào sẽ xảy ra và ảnh hưởng tới giá trị cổ phiếu như thế nào sẽ giúp bạn có một chiến lược hợp lý hơn. Bài viết sau HSC sẽ chỉ ra hai rủi ro thường gặp và so sánh sự khác nhau cũng như hướng dẫn đầu tư chứng khoán cho người mới.
Khái niệm về rủi ro trong chứng khoán là gì?
Rủi ro có thể là điều thường thấy trong một thị trường liên tục biến động như chứng khoán. Rủi ro hệ thống và rủi ro hệ thống là hai rủi ro thường thấy trong mọi khoản đầu tư cổ phiếu. Nguyên nhân dẫn đến những rủi ro này không những khác nhau mà ảnh hưởng tùy theo hướng đầu tư.
Những rủi ro phổ biến khi đầu tư vào thị trường chứng khoán
Rủi ro hệ thống (systematic risk)
Rủi ro hệ thống là hệ quả của những thay đổi ngoài tầm kiểm soát của công ty và ảnh hưởng đến sự biến động chung của tất cả loại chứng khoán. Do tác động của lạm phát, thay đổi chính sách kinh tế quốc gia và những thành phần thuộc quốc tế,… Và điều này sẽ làm thay đổi lợi nhuận của cổ phiếu, giảm sút giá trị các khoản đầu tư trong một thời gian nhất định. Trong nguyên nhân dẫn đến rủi ro hệ thống có ba loại dưới đây:
Rủi ro lãi suất
Là sự biến động của lãi suất do những thay đổi trên thị trường làm ảnh hưởng đến trái phiếu và chứng chỉ quỹ. Lý do cũng thì tiền lời nhận được từ cổ phiếu luôn thay đổi theo lãi suất. Vì vậy, việc xác nhận sự thay ấy có tỉ lệ thuận hay tỉ lệ nghịch với lãi suất. Để phân tích được mức lạm phát, lãi suất và giá trị của cổ phiếu thì cần có sự nghiên cứu, đào sâu của những chuyên gia tài chính kinh nghiệm.
Lãi suất giảm là một trong những biến động không thể tránh khỏi trong rủi ro hệ thống
Rủi ro thị trường
Đây là loại rủi ro ảnh hưởng đến giá trị của một cổ phiếu cùng khoảng thời gian của các cổ phiếu khác trên thị trường. Tuy nhiên, dù giá cả có dao động mạnh đến đâu thì doanh thu của công ty sẽ luôn giữ vững. Bởi do sự đánh giá và phản ứng của các nhà đầu tư còn tùy thuộc vào từng loại và nhóm cổ phiếu khác nhau. Thông thường, nhà đầu tư sẽ đưa ra quyết định dựa vào 2 sự kiện:
- Sự kiện hữu hình: sự kiện kinh tế, chính trị, xã hội của quốc gia và quốc tế
- Sự kiện vô hình: yếu tố tâm lí và xu hướng của thị trường.
Rủi ro tỷ giá
Do sự tác động bởi tỷ giá với các khoản đầu tư, khiến nhiều nhà đầu tư muốn rút khỏi thị trường chứng khoán. Họ cho rằng đồng nội tệ sẽ có nguy cơ giảm sâu trong tương lai nên thay bằng đồng ngoại tệ. Điều đó có thể giúp tránh rủi ro ảnh hưởng bởi kinh tế trong nước nhưng vì vậy mà giá trị chứng khoán cũng giảm theo.
Rủi ro lạm phát
Rủi ro lạm phát hay còn biết đến là sức mua của mỗi cá nhân bị ảnh hưởng của lạm phát với các khoản đầu tư. Nguyên nhân phát sinh là do chi phí sản xuất tăng, giá nhập nguyên liệu tăng, tăng lương,… Lạm phát làm thay đổi mức lãi suất danh nghĩa và giá trị của cổ phiếu trên thị trường.
Rủi ro phi hệ thống (unsystematic risk)
Khác với rủi ro hệ thống, rủi ro phi hệ thống xuất phát từ chính bản thân công ty và mọi việc đều nằm trong tầm kiểm soát. Chúng thường phát sinh bởi sự bảo mật lợi nhuận và những yếu tố kinh tế vi mô. Bởi sự đặc thù của ngành nên có thể tránh được rủi ro nếu bạn biết đa dạng các khoản đầu tư. Trong khi những yếu tố nội tại của công ty phát hành sẽ được kiểm soát thì thời gian đó cổ phiếu công ty khác vẫn tăng trưởng. Các yếu tố nội tại ấy có thể kể đến là:
Rủi ro kinh doanh
Nguyên do của rủi ro này là sự thay đổi về tình hình cung ứng sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp bởi môi trường kinh doanh bất lợi. Hoặc hiểu đơn giản là hoạt động kinh doanh không thuận lợi. Có một số điều ảnh hưởng trực tiếp có thể kể đến là chính sách của chính phủ, đối thủ cạnh tranh hoặc xu hướng người tiêu dùng thay đổi, thay đổi công nghệ,…
Rủi ro tài chính
Hay được biết là rủi ro đòn bẩy liên quan đến sự mất cân bằng giữ các chi phí và khoản nợ – vốn của công ty. Điều ấy có thể thấy qua cách thanh toán cổ tức, trái tức và trả nợ cho những cổ đông đầu tư vào doanh nghiệp.
Rủi ro quản lý
Là rủi ro đến tư quy chế vận hành bộ máy nội vụ công ty, do đó để tránh được rủi ro này, nhà đầu tư nên nghiên cứu về tình hình nội bộ. Để đảm bảo tình trạng rủi ro này xảy ra.
Rủi ro phi hệ thống có thể dễ dàng được xử lý nếu công ty ứng biến kịp thời
Phân biệt giữa rủi ro hệ thống và rủi ro phi hệ thống
Nếu bạn là một nhà đầu tư mới thì bên cạnh hiểu đầu tư chứng khoán là gì thì nắm rõ những rủi ro trong tay. Chỉ có khi đó bạn mới có cách phòng tránh và đối phó với chúng.
Mức độ ảnh hưởng
- Rủi ro hệ thống: ảnh hưởng đến lợi nhuận chứng khoán của toàn bộ thị trường chung hoặc một phân khúc thị trường
- Rủi ro phi hệ thống: chỉ tác động đến một bộ phận doanh nghiệp hoặc một ngành đặc thù.
Khả năng kiểm soát
- Rủi ro hệ thống: ngoài tầm kiểm soát của doanh nghiệp
- Rủi ro phi hệ thống: vì là vấn đề nội bộ nên doanh nghiệp có thể kiểm soát và xử lý kịp thời.
Nguyên nhân phát sinh
Rủi ro hệ thống: do các yếu tố kinh tế vĩ mô bên ngoài tác động vào thị trường.
Rủi ro phi hệ thống: yếu tố kinh tế vi mô như nội bộ công ty hoặc đặc thù ngành phát sinh rủi ro.
Phương án tránh rủi ro
- Rủi ro hệ thống: để tránh rủi ro này thì nhà đầu tư có thể phân bố tài sản vào nhiều kênh đầu tư khác nhau bên cạnh chứng khoán.
- Rủi ro phi hệ thống: còn với vấn đề phi hệ thống thì có thể tránh được nhờ chiến lược đa dạng hóa các danh mục đầu tư.
Rủi ro là một trong những yếu tố tất yếu của đầu tư chứng khoán
Kết luận
Bên cạnh tìm hiểu về đầu tư chứng khoán là gì thì nhà đầu tư cần biết rõ về những rủi ro để biết cách phòng tránh nó. Nếu như bạn chưa tự tin về việc quản lý rủi ro thì hãy nhờ đến sự trợ giúp của những chuyên gia tài chính HSC. Với kinh nghiệm dày dạn và nhiều năm nghiên cứu thị trường thì chúng tôi luôn được các nhà đầu tư mới tin tưởng.
>>>> Chỉ dẫn cho người mới tập đầu tư chứng khoán từ bước cơ bản
